"İLKBAHAR" - SANDRO BOTTİCELLİ

Magnifico döneminde Floransa’nın sipariş sahiplerine sunulabilecek stil ve kültür seçeneklerinde büyük bir çeşitlilik söz konusuydu… Magnifico’nun ve kültür devriminin şöhreti asıl Botticelli’nin bir resminden kaynaklanır. Bu eser, yaklaşık 1478’e tarihlenen ve sanat eleştirmenleri arasında tartışma konusu olmaya devam eden İlkbahar’dır. İlkbahar Batı resminin tarihinde olağanüstü bir yer kaplar; antikçağdan kalma bir metni temel almayan mitolojik-alegorik bir konuyu işleyen kaydadeğer ilk büyük boyutlu resimdir. Yani her ne kadar figürlerin hepsinin kimliğini tespit etmek kolay olsa da (sağdan sola rüzgar Zephyr ve kovaladığı su perisi Cloris; çiçek dağıtan kadın muhtemelen Flora, sonra da üç güzeller ile Merkür; yukarıda uçan Aşk tanrısı) bu figürler belli bir mitolojik olaya dayandırılabilecek bir eyleme dahil olmazlar.

Yıllar boyunca öne sürülmüş olan sayısız yorum hipotezini iki ana grupta toplamak mümkündür. Bir yanda resmin Yeni Platonculuk doğrultusunda, yani Lorenzo il Magnifico’nun Careggi’deki konağında bir araya gelen, Akademinin en önemli şahsiyetleri Marsilio Ficino ile Pico della Mirandola’nın (1463-1494) yazıları temelinde yorumlanması gerektiğine inananlar vardır. Bunlara göre resmin nihai anlamı, Venüsün temsil ettiği ve ruhun dünyevi zevklerden uzaklaşmak için elde etmeyi istemesi gerektiği güzelliğin uygarlaştırıcı değerinde yatar. Diğer yanda ise bu yorumları abartılı bulup makul bir kuşkuculuğun uygulanması gerektiğine inananlar vardır. Buna göre, bu resim sadece ilkbaharın üç ayını simgeliyor olabilir; sağda soğuk rüzgarların ayı mart (Zefiro-Cloris-Flora), sonra eskiden beri Venüs’ün bağdaştırıldığı nisan, son olarak sa asasıyla bulutları dağıtan Merkürlü (bu aya adını veren Maia’nın oğlu) mayıs ayı.

(Umberto Eco, Ortaçağ IV sayfa 829)