ONLARI UNUTMAYIN - 37

 YİRİK FATMA

Hakkında neredeyse hiçbir bilgimiz olmayan, sadece küçük bir anekdot kapsamında adını anabildiğimiz kahraman Türk kadınlarından birisidir.

Gaziantep’te Fransızlarla savaş 1 Nisan 1920 - 8 Şubat 1921 arasında sürmüş, şehir ve bölge 25 Aralık 1921’de düşmandan temizlenmiştir. Antep’in henüz bütünüyle kuşatılmadığı sıralarda, düşmanın Norman Nakliye Kolu’nun hareket edeceği haberi gelince, buna karşı koymak için yola çıkan çete teşkilatına Şereküstü Mahallesi’nden Yirik Fatma da katılmıştır.

Gelmesini istemeyenler olmuşsa da, o, “Benim kanım, sizinkilerden daha mı şirindir? Gadanızı alıyım!” diyerek akıncılarla birlikte yola çıkmıştır. Rumevlek, İbrahimli, Arıl köylerinden gelen çetelerle Sinan Gediği’nde 2 gün 2 gece düşman Nakliye Kolu’nu beklemişlerdir. Bu sırada çetelerin dinlenmesini sağlamak için geceleri nöbet tutmuştur. Bekledikleri düşman gelmeyince cenk edemeden geri döndükleri için üzülmüştür. Elinde büyük bir et satırıyla, “çemrekli şalvarı üzerine inen boz abası, ayağındaki kırmızı yemenisi, ağaran saçlarını kapayan kara baş örtüsüyle” çete teşkilatına katılan Antep’in Yirik Fatma’sının epeyi yaşlı bir kadın mücahidimiz olduğu anlaşılır.

Bu kadar kısa bir hikayeden, hakkında  çok anlamlı bilgilere sahip olmadığımız anlaşılıyor. Ancak dönem itibariyle Fransız subayı Norman’ın harekatıyla ilgili çalışmalarda yer aldığı için Şahin Bey ve Karayılan Molla Mehmet’in yakınlarında bulunduğu anlaşılıyor. Adında geçen “Yirik” ifadesi, Türkçe sözlüğe göre halk ağzında “Yırtık” ya da “Üst dudağı Yarık” anlamında kullanılan bir kelime olup büyük ihtimalle Fatma’nın çehresindeki bu iz sebebiyle “Yirik” lakabını edindiğini düşünebiliriz. Yirik Fatma’nın yaşadığı savaş koşullarından etkilenip çevresindeki ulusalcı vatan müdafaasında görev alma isteğini dışa vuran kahraman bir Anadolu kadını olduğu açıktır.