MANASTIR (BİTOLA)

Manastır Askeri İdadisi’ndeki ziyaretimiz bittikten sonra İdadi’nin bir sokak altından kuzeye doğru yönelen ana cadde şehrin turistik açıdan ana caddelerinden birisi Hamidiye Caddesi. Üzerinde sağlı sollu kafe ve barların yanı sıra hediyelik mağazaları ve yerel ürünlerin satıldığı dükkanlar yer alıyor.

Manastır adının Yunanca Monastíri (Μοναστήρι) adından geliştiği kabul ediliyor. Şehrin Makedonca adı ise, Osmanlı döneminden  sonra kullanılmaya başlayan  Bitola’dır.  Bitola adının Eski Kilise Slavcasındaki Obitel “manastır veya konut” sözünün zamanla canlılığını yitirip /o/ sesini kaybetmesiyle ortaya çıktığı söyleniyor.

Manastır şehri, Yunanistan sınırının 14 km kuzeyinde yer alıyor. Şehir, Baba Dağı eteklerinde (Pelister zirvesi 2.601 m), Dragor Nehri şehrin yanından akıyor.

Kısaca tarihini özetlemek gerekirse, şehir 1382 yılında I. Murat döneminde Timurtaş Bey tarafından Türk topraklarına katılmış. Balkan Savaşları sonucunda (1912 yılında) Manastır, Osmanlı idaresinden çıkmış. 530 yıllık bir  Osmanlı idaresi var. Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde, o dönemde şehir, 3.000 hane, 20 mahalle, 900 dükkân, 70 mescit ve camiden oluşuyormuş.

Sultan V. Mehmet Reşat'ın, Murat Hüdavendigar’ın anısına yaptırılan anıtı ziyaret amacıyla Kosova’ya gelmesi sırasında Manastır’ı da ziyaret etmiş. Osmanlı döneminde İttihat ve Terakki’nin de 2. Meşrutiyet öncesinde  çalışmalarını sürdürdüğü en önemli muhalif merkezlerinden biri olmuş.

Hamidiye caddesinin bitiminde büyük meydan üzerinden yüksek bir kule, saat kulesi yer alıyor. Karşısı camiler ve çarşısıyla Türk Mahallesi. Konuştuğumuz Türkler, yakın zamanda çarşı içinde “Elveda Rumeli” dizi çekimlerinin yapıldığı söylediler.

Şehir, Üsküp’ten sonra, 100 bini aşkın nüfusuyla Makedonya’nın 2. Büyük şehri. Bir Türk’ün işlettiği lokantada gecikmiş öğle yemeğimizi yedikten sonra Resne (Resen) üzerinden Ohrid’e dönmek üzere yola çıkıyoruz.